Wszystkie komentarze dostępne są bezpłatnie, zebrane w zbiorze zagadnień prawnych dotyczących ustawy PPK na stronie www.mojeppk.pl. Zbiór się stale powiększa i warto go na bieżąco śledzić, bowiem najgorzej jest wówczas, kiedy pracodawcy lub pracownikowi utrwali się błędna informacja.

Terminy

Przypomnijmy zatem terminy. Od nowego roku PPK zaczęło obejmować firmy zatrudniające ponad 49 pracowników, a od 1 lipca obejmie te, w których pracuje od 20 do 49 osób. Ta pierwsza grupa musi podpisać umowę o zarządzanie z instytucją finansową do 24 kwietnia 2020 r. a umowę o prowadzenie do 11 maja.

Uszczegóławiając, aby sprostać wszelkim procedurom, między 1 stycznia a 24 marca 2020 r. jest czas na wybór instytucji finansowej, przez konsultacje i w porozumieniu z reprezentacją pracowników. Jeśli to się nie uda to między 25 marca a 24 kwietnia 2020 r. pracodawca samodzielnie musi wybrać instytucję finansową. Jeżeli tego nie zrobi, grożą mu kary. Tak więc 24 kwietnia 2020 r. jest ostatecznym terminem podpisania umowy o zarządzanie a 11 maja 2020 r. to ostateczny termin podpisania umowy o prowadzenie dla firm 50-250-osobowych. Do 15 czerwca 2020 r. należy odprowadzić pierwszą wpłatę do instytucji finansowej.

Bardzo błędne i groźne w skutkach może być myślenie prezesów niektórych firm, którzy uważają, że w jego firmie nikt się nie zapisze lub po prostu wszyscy zrezygnują. Nawet jeżeli faktycznie tak się wydarzy, to nie zwalnia to pracodawcy z obowiązku wyboru instytucji finansowej i podpisania stosownych umów.

W skrajnym przypadku będą wysyłać puste pliki do dostawców PPK, a i tak procedury i umowy muszą być podpisane. Chodzi o to, że decyzję o przystąpieniu do PPK pracownik może podjąć w każdej chwili. Co więcej, jeśli zatrudnimy nowego pracownika z historią PPK, to musi on mieć szansę dalszego korzystania z programu. I to wszystko powinno być gotowe od 11 maja dla firm 2 etapu, czyli zatrudniających 50-250 pracowników.

Zaufanie i partycypacja

Pierwsza faza PPK pokazała, że mimo negatywnego nastawienia do funduszy inwestycyjnych oraz braku zaufania do instytucji finansowych i ustawodawcy, udało się przekonać do PPK blisko 40 proc. pracowników.
W Wielkiej Brytanii, na której wzorujemy nasz program, PPK udało się na początku osiągnąć podobny wynik a po 8 latach przy wzroście obligatoryjnej składki, jaka jest odprowadzana do instytucji finansowych, partycypacja sięgnęła ponad 80 proc. Dlatego należy się spodziewać, że z roku na rok coraz więcej pracowników będzie przystępowało do PPK, a pracodawca będzie musiał im zapewnić dostęp do programu.

@@

Niestety w tym roku czeka nas jeszcze jedno ważne wydarzenie. Związane jest ono z przekształceniem OFE i ostatecznym uśmierceniem ustawy emerytalnej o Powszechnych Towarzystw Emerytalnych (PTE). Zostaną one zamienione na TFI, a my będziemy musieli podjąć decyzję, czy to, co mamy jeszcze w PTE mamy tam zostawić i zamienić na IKE z potrąceniem 15 proc. (tzw. opłaty przekształceniowej), czy przekazać do ZUS.

PTE jako takie zostaną pozbawione dopływu nowych środków więc albo będą się łączyć w ramach swoich grup finansowych, albo konsolidować z konkurencją. Więc w kwestii rozpoczęcia budowania zaufania do systemowych rozwiązań musimy przeczekać jeszcze ten rok.

Czy czekać z przystąpieniem?

Nie można jednak było dłużej czekać i to, że ustawa weszła i powoli się rozwija, po prostu trzeba zaakceptować. Sam fakt jej istnienia wzmógł dyskusję o oszczędzaniu i myśleniu o emeryturze. ¯adne zachęty podatkowe nie spowodowały takiego zainteresowania PPE jak rozpoczęcie prac i wdrożenie PPK. Choć z perspektywy kosztów pracodawcy PPE jest droższe.

Co więcej, oficjalne prognozy wysokości emerytury za 25-30 lat, która będzie wynosić 25 proc. naszego ostatniego wynagrodzenia, powoli wkrada się do naszej świadomości i nic nas nie uratuje przed głodowymi emeryturami jak własne oszczędności. I tu PPK daje tę dodatkową szansę. Jeśli sami odłożymy co miesiąc 80 zł, to drugie tyle dostaniemy łącznie od pracodawcy i Państwa.

Co z danymi osobowymi?

Sporo problemów w I etapie dotyczyło też ochrony naszych danych. Na fali RODO zaczęliśmy chować informacje o naszych adresach e-mail i numerach telefonów. Ustawa
o RODO wyprostowała trochę prawo i dała nam narzędzia do obrony przed masowym i bezprawnym wykorzystywaniem naszej prywatności.

Jednak dziś bez telefonu i dostępu do Internetu trudno żyć. Dlatego też ustawa niejako wymusiła na jego dostawcach pełne wykorzystanie elektronicznego dostępu do informacji
i przekazywania danych w obie strony za pomocą aplikacji. Siedząc w domu czy w kawiarni wykorzystując telefon, można codziennie sprawdzić, ile mamy zaoszczędzone w PPK, jak zarabia dla nas zarządzający funduszem, kiedy pojawiły się nowe wpłaty, kiedy dopłaciło nam Państwo.

Jednak nie będziemy mieli takiej możliwości, jeżeli nie podamy instytucji finansowej swojego adresu e-mail i numeru telefonu. Oczywiście możemy tego nie robić i otrzymywać informacje tradycyjną pocztą, ale równie dobrze, zamiast samochodem moglibyśmy jeździć konno.

Bezpieczeństwo funduszy

Na koniec spotkań informacyjnych zawsze pada pytanie, czy fundusze, na których co do zasady tak wielu straciło, są bezpieczne. Fakt, nie mamy tutaj żadnego zabezpieczenia naszego kapitału w kwestii ryzyka inwestycyjnego.

Ustawa PPK jednak, jak żadna inna, zabezpiecza pieniądze uczestników głównie przez określenie listy zasad i limitów, definiując, w co i jak mogą być inwestowane pieniądze pracowników. Fundusze Zdefiniowanej Daty, to najprościej mówiąc, fundusze, które „dojrzewają” wraz z uczestnikami.

Im młodszy uczestnik, tym dłuższy horyzont czasu na inwestycje i skłonność do podejmowania ryzyka. Fundusz składa się głównie z części udziałowej, czyli akcje i obligacje korporacji. Im bardziej uczestnik zbliża się do wieku 60 lat, tym krótszy jest okres inwestycji i tym bardziej bezpieczne i zachowawcze będzie podejście do inwestycji funduszu, czyli np. obligacje skarbowe.
Stworzenie takich zasad zapewnia uczestnikom komfort automatycznego bezpiecznika inwestowania ich pieniędzy, biorąc pod uwagę czas, jaki mają do dyspozycji ze względu na swój wiek. Co więcej, nawet w sytuacji jakichś spektakularnych spadków czy załamań możemy zawsze bez żadnych dodatkowych kosztów wycofać swoje środki w ciągu kilku dni. I zrobimy to, nie wstając z fotela.

Autor: Broker Ubezpieczeniowy – Członek Zarządu, portalu: www.bezpieczenstwowbiznesie.pl. Ekspert ds. odszkodowań i PPK. W branży ubezpieczeniowej od 1999 r. Absolwent UMK w Toruniu z tytułem MBA Dominican University w Chicago (USA)

Uważam, że właśnie brak edukacji spowodował 30-40 proc. poziom uczestnictwa w programie, jak i niski poziom wpłat dodatkowych, zarówno ze strony pracodawcy jak i pracowników. To, że zatrudnieni nie wykorzystują opcji dodatkowych, wydaje się zrozumiałe, ponieważ dopiero czas zweryfikuje efektywność funduszy i zwiększenie do nich zaufania.

U pracodawców z kolei to obawa o budżet. W niniejszym artykule postawię jednak tezę – „to się opłaca”. PPK mogą być wykorzystane przez pracodawców do budowania przewagi konkurencyjnej na rynku pracy. Ustawa ustala bowiem minimalną wpłatę, jaką pracodawca jest zobowiązany odprowadzać na rzecz pracownika na poziomie 1,5 proc. wynagrodzenia brutto danej osoby. Zezwala jednakże na zwiększenie udziału pracodawcy do 4 proc.

Marka dobrego pracodawcy

Tworzenie marki dobrego pracodawcy #employerbranding (EB), bardzo często budowane jest na bazie benefitów pracowniczych. Firmy prześcigają się pakietami medycznymi, ubezpieczeniami na życie, kartami na siłownię lub do klubów fitness. Jednak oprócz kosztów samego benefitu wymaga to bardzo często dodatkowych analiz potrzeb pracowników.

W przypadku PPK system mamy automatycznie, bo chcąc czy nie, firma będzie miała umowę o zarządzenie z instytucją finansową i platformę do naliczeń. Pytanie, czy wykorzysta jej możliwości. Tworząc program lojalnościowy lub motywacyjny, PPK jest idealnym narzędziem. Moje propozycje:

1. Dla pracowników po przekroczeniu określonego stażu np. 3 lata, firma może zaproponować wpłatę dodatkową na poziomie 1 proc. wynagrodzenia pracownika a po 6 latach kolejne 1,5 proc.
2. Dla sprzedawców o określonym stażu lub wynikach: 2 proc. dodatkowej wpłaty.
3. Dla osób na umowach zlecenie, które są naszymi wartościowymi długoterminowymi zleceniobiorcami, możemy dodać 2 proc.

@@

Ważne informacje:

1. Zasady muszą znaleźć się w regulaminie wynagradzania.
2. Wpłaty pracodawcy na jednego pracownika nie mogą przekroczyć łącznie 4 proc. jego wynagrodzenia brutto.
3. Zasady nie mogą w żaden sposób dyskryminować (pod względem płci, wyznania itp.)

Koszty

Przeprowadzając analizę kosztową, weźmy pod uwagę, że wpłaty na PPK (do wysokości 4 proc.) nie podlegają składkom na ZUS.
Zatem tworząc dzięki PPK system motywacyjny, firma może stać się pożądanym pracodawcą dla nowych pracowników, jak również bardziej konkurencyjna wewnątrz firmy, oferując dodatki wybranym działom lub grupom w przedsiębiorstwie. Przy działaniach „employerbrandingowych” bardzo często działamy punktowo i na krótki dystans a przecież „markę” dobrego pracodawcy mamy tworzyć na lata. Wykorzystując projekt PPK z definicji, dajemy jasny przekaz budowy pozytywnych relacji na lata. Nic tak jak wspieranie pracownika przy zbieraniu na przyszłą emeryturę nie przemawia na korzyść tej idei.

Zwiększanie atrakcyjności zatrudnienia staje się powoli standardem. Firmy 50-250 nie mają często wyspecjalizowanych departamentów HR, dbających o efektywną rekrutację, jak i ograniczenie rotacji zatrudnionych. Tym bardziej zatem posiadając i tak system PPK powinny skupić się na jego wykorzystaniu. Ustawa o PPK gwarantuje, że w przypadku zmiany pracodawcy środki zgromadzone nie przepadają, a co więcej są dalej zarządzane. Jednocześnie pracownik zawsze ma do nich dostęp i może mieć kilka PPK u kilku pracodawców lub dokonać ich zjednoczenia u jednego najbardziej efektywnego zarządzającego.

Podsumowując, podwyższone wpłaty w ramach PPK mogą być dodatkowym elementem na liście comiesięcznych benefitów oraz sygnałem dla obecnych i potencjalnych pracowników, że pracodawca nie tylko realizuje swój ustawowy obowiązek, ale też nagradza za dobrą i lojalną pracę.

Broker Ubezpieczeniowy – Członek Zarządu, portalu: www.bezpieczenstwowbiznesie.pl
Ekspert ds. odszkodowań i PPK. W branży ubezpieczeniowej od 1999 r. Absolwent UMK w Toruniu z tytułem MBA Dominican University w Chicago (USA)

 

W ciągu ostatnich kilku miesięcy miałem przyjemność pomagać różnym firmom w procesie przygotowania zakładu do wdrożenia PPK. Począwszy od wyboru reprezentacji osób zatrudnionych, analizie ofert instytucji finansowych, komunikacji podstawowych informacji o PPK do pracowników po odpowiedzi na trudne pytania dotyczące ustawy. Teraz czeka nas 2 etap, czyli firmy zatrudniające powyżej 50 osób. Reżim ustawy obejmie je 1 stycznia 2020 r.

• umowę o zarządzanie muszą podpisać do 24 kwietnia 2020 r.
• umowę o prowadzenie muszą podpisać do 11 maja 2020 r.
• pierwszą wpłatę najpóźniej firmy powinny zapłacić do 15 czerwca 2020 r.

Warto zaznaczyć, że w tym okresie z obowiązków ustawy będzie musiało wywiązać się ok. 20 tys. firm. A to daje minimum po 1.000 przedsiębiorstw na jedną instytucję finansową. Dlatego im wcześniej się firmy MŚP do tego zabiorą, tym większy komfort czasowy zachowają.

Na bazie doświadczeń z I etapu udało mi się wyodrębnić kilka najczęstszych obaw ze strony pracodawców i pracowników. Pracodawcy interesowali się poziomem zaangażowania służb kadrowych, mnogością terminów oraz formalnych procedur, które będą musieli wdrożyć oraz skali budżetu na PPK. To są techniczne wyzwania niemające właściwie wpływu na partycypację.
Natomiast obawy ze strony pracowników to brak zaufania co do utrzymania zasad. Ich reakcje i zastrzeżenia to główny powód słabej partycypacji, czyli ich uczestniczenia w programie PPK. W artykule omówię oba punkty widzenia.

Czego obawiają się pracodawcy

Kto ma się zająć PPK w firmie? Ile czasu to zajmie?
W każdej firmie ktoś musi być odpowiedzialny za wdrożenie Pracowniczych Planów Kapitałowych. Ze względów praktycznych osoba taka powinna być wyłoniona w strukturze kadrowo-płacowej. Jeżeli dział personalny jest oddzielony od płac, to trzeba będzie wyznaczyć jedną osobę odpowiedzialną za koordynację. Jednak najpierw HR-owiec powinien przeprowadzić wybór reprezentacji osób zatrudnionych.
Następnie z reprezentacją osób zatrudnionych przekonsultować oferty instytucji finansowych i wraz z zarządem dokonać wyboru jednego operatora. Płace powinny sprawdzić możliwości systemu kadrowego, dokonać odpowiednich aktualizacji oraz zaznajomić się z zasadami: ile, komu i na podstawie czego dokonywać odpowiednich potrąceń i naliczeń.

Warto również przygotować całą procedurę odnośnie przyjmowania i zwalniania pracownika pod kątem PPK. Ze względu na możliwość comiesięcznych zmian co do liczby uczestników i wysokości wpłat z góry wiadomo, że w pierwszym okresie będzie sporo pracy, w kolejnych mniej, jednak co do zasady to już na zawsze.

Kogo nie dotyczy obowiązek PPK ?
Przepisów ustawy o Pracowniczych Planach Kapitałowych nie mają obowiązku stosować pracodawcy, którzy w dniu, w którym znajdą do nich zastosowanie przepisy ustawy o PPK, prowadzą PPE i odprowadzają składki podstawowe do tego programu w wysokości co najmniej 3,5 proc. w rozumieniu art. 2 pkt 15 Ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o pracowniczych programach emerytalnych.

W programie PPE musi jednocześnie uczestniczyć co najmniej 25 proc. osób  zatrudnionych. Pracodawca, który utworzył PPK, a dopiero potem uruchomił program PPE ze składką podstawową wynoszącą co najmniej 3,5 proc. wynagrodzenia, może w porozumieniu z zakładową organizacją związkową nie finansować wpłat do PPK dla osób, które przystąpiły do PPE.
Obowiązku utworzenia PPK nie mają też mikroprzedsiębiorcy (mniej niż 10 pracowników), jeżeli wszystkie osoby zatrudnione złożą deklarację rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK.

Czy po jakimś czasie firma może zmienić instytucję finansową zarządzającą PPK?
Tak, można. Wybór to proces, podczas którego należy skonsultować się z reprezentacją pracowników. Jednak to zarząd podejmuje ostateczną decyzję. Jednocześnie trzeba mieć świadomość, że jeżeli dany zarządzający nie spełni naszych oczekiwać, to możemy go zmienić w dowolnym czasie. Jednak cały proces wyboru trzeba będzie powtórzyć, a to będzie wymagało czasu.

@@

Ile będzie kosztować firmę to PPK?
Należy tu wyszczególnić kilka elementów:

• 1,5 proc. z wynagrodzenia brutto (wszystkich tzw. ozusowanych elementów wynagrodzenia) od każdej osoby, która zostanie uczestnikiem PPK,
• dostosowanie systemu kadrowo-płacowego do naliczeń wpłat PPK, (niektóre firmy dokonują bezpłatnej aktualizacji oprogramowania a niektóre nie),
• większy, comiesięczny, nakład pracy ze strony działu płac (naliczenia wpłat, przyjmowanie rezygnacji i nowe przystąpienia, generowanie plików informacyjnych
• i przelewów do instytucji finansowej).

Tu jednak warto zaznaczyć, że dobrze zakomunikowane PPK w firmie i możliwości opłacania składek dodatkowych przez pracodawcę może być wykorzystane przy tworzeniu „marki” dobrego pracodawcy. PPK to doskonała platforma, za którą i tak płacimy, a którą możemy dodatkowo zamortyzować, tworząc program lojalnościowy celem przyciągnięcia nowych lub utrzymania wartościowych pracowników.

Czego obawiają się pracownicy

Czy w przypadku kiedy pracownik zrezygnuje po jakimś czasie z PPK, to musi zapłacić podatek?
Tu najczęściej wszyscy eksperci opisują podstawowe zasady PPK co do zwrotu pieniędzy przed sześćdziesiątką i po niej. Pracownicy słyszeli już wiele, jednak mi udało się wyodrębnić genezę tego pytania.

I niestety w gąszczu odpowiedzi w głowach pracowników pozostaje informacja, że tak, jak wcześniej zrezygnujesz, to zapłacisz podatek. I to zarówno przed 60-tką, jak i po niej, kiedy wyciągniesz od razu wszystko. Jednak jest to bardzo spaczona odpowiedź sugerująca, że podatek zapłacimy od całej wypłaty. A tak nie jest.

Zatem wróćmy do podstaw. Jeżeli pracownik będzie chciał dokonać zwrotu „przed”, to podatek zostanie pobrany, ale tylko od wypracowanego zysku. Innymi słowy – instytucja finansowa w przypadku wcześniejszej wypłaty (tzw. zwrotu) pobierze podatek tylko od tej części, którą dla nas wypracowała. Tylko tyle. Mówiąc o podatku, mówimy wyłącznie o podatku od zysków kapitałowych.

Czy pracownik może zrezygnować z PPK?
Zrezygnować i przystąpić pracownik może w dowolny momencie. Pieniądze nie przepadają i można je dalej trzymać, aby zarabiały w PPK albo dokonać zwrotu tracąc kilka benefitów. 30 proc. z wpłat od pracodawcy trafi na nasz rachunek w ZUS.

Do kasy Państwa wróci to, co nam dało ekstra, czyli dopłatę roczną i powitalną. Zapłacimy podatek, ale tylko ten od zysków kapitałowych, który opisałem powyżej. To prosta i jednoznaczna odpowiedź.

Czy pracownik może obniżyć swoją wpłatę na PPK?
Tak, ale pod pewnymi warunkami. Pracownik może obniżyć wpłatę podstawową (która standardowo wynosi 2 proc. wynagrodzenia brutto) tylko wówczas, gdy jego łączne wynagrodzenie osiągane z różnych źródeł w danym miesiącu nie przekracza kwoty odpowiadającej 1,2 krotności minimalnego wynagrodzenia.

W takiej sytuacji wpłata podstawowa może zostać obniżona do min 0,5 proc. wynagrodzenia brutto. (pracodawca nie ponosi odpowiedzialności za błędne oświadczenia pracownika, jeżeli przemilcza on dochody z innych nieznanych pracodawcy źródeł).

Co stanie się z pieniędzmi po zmianie pracy?
Po upływie 3 miesięcy od zmiany miejsca pracy pracownik zostaje zapisany do PPK oferowanego przez nowego pracodawcę. I tu możliwe są dwa scenariusze.
Pierwszy: pracownik nie chce pozostać w dotychczasowym PPK. Wtedy informuje nowego pracodawcę, która instytucja finansowa prowadzi jego konto i następuje transfer środków z tego konta na nowe konto prowadzone przez inną instytucję finansową. Dla pracownika nie wiąże się to z żadnymi opłatami.
Drugi: pracownik chce pozostawić środki w dotychczasowym PPK u starego pracodawcy (bo np. uważa, że dotychczasowa instytucja lepiej zarządza jego pieniędzmi). Musi wtedy poinformować pracodawcę o tej decyzji. Transfer środków do nowego konta PPK nie nastąpi. Pracownik
będzie miał dwa konta PPK.
Wniosek jest taki, że jeżeli pracujemy u kilku pracodawców, to możemy mieć kilka kont PPK równocześnie.

Omówione powyżej pytania i odpowiedzi nie są i nie były z oczywistych względów jedyne. Jednak jasno informując pracodawców zawczasu o wyzwaniach i mówiąc pracownikom od razu o tych czterech zagadnieniach, w dużej mierze rozwiewamy wątpliwości obu stron. I nie chodzi tu o zachęcanie lub zniechęcanie kogokolwiek.

Niepowodzenia wprowadzanych zmian najczęściej związane są z błędną lub  niepełnowartościową komunikacją. Postępując wg powyższych punktów, które oparte są na doświadczeniu, mamy pewność, że zrobiliśmy jako pracodawcy, co trzeba.

Broker Ubezpieczeniowy – Członek Zarządu, portalu: www.bezpieczenstwowbiznesie.pl
Ekspert ds. odszkodowań i PPK. W branży ubezpieczeniowej od1999 r. absolwent UMK w Toruniu z tytułem MBA Dominican University w Chicago (USA)

Zgodnie z ustawą prowadzenie PPK będą mogły zaproponować następujące instytucje finansowe:

1. Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych.
2. Powszechne Towarzystwa Emerytalne.
3. Zakład Ubezpieczeń.

Ustawa pozwala na wprowadzenie oferty z PPK wyłącznie instytucjom o odpowiedniej wysokości kapitału własnego, posiadającym nie mniej niż 3 lata doświadczenia w prowadzeniu produktów emerytalnych oraz takim, które w swojej ofercie mają fundusze zdefiniowanej daty.
Wybór instytucji finansowej do prowadzenia PPK jest w pewnym stopniu określony w ustawie o PPK przez konkretne czynniki, którymi ma się kierować pracodawca:

• najlepiej pojęte interesy osób zatrudnionych,
• doświadczenie instytucji finansowej,
• efektywność instytucji finansowej,
• warunki proponowane przez instytucję finansową.

Na co zwracać uwagę przy wyborze partnera PPK?

Podstawowe założenie, którym mają się kierować pracodawcy przy wyborze PPK to przede wszystkim najlepiej pojęty interes osób zatrudnionych, czyli poznanie zdania osób zatrudnionych na temat PPK podczas konsultacji. Owe konsultacje są kluczowe przy wyborze partnera, ważne by być do nich dobrze przygotowanym i znać słabe i mocne strony proponowanych podmiotów. Co istotne w pierwszej kolejności trzeba pracowników uświadomić co dla nich PPK oznacza, czemu nie powinni się go obawiać i jak Pracodawca pomoże im przejść przez proces wdrożenia.
O ile drugie kryterium – doświadczenie instytucji finansowych, może zostać zweryfikowane, przez minimalnie 3-letni okres działań w produktach emerytalnych (ten czas jest określony przez ustawodawcę), to należy pamiętać, że każda firma może wybrać z około 20 firm posiadających ofertę PPK, a ich doświadczenie może być bardzo zróżnicowane. Dobrze zatem skorzystać z wiedzy brokera ubezpieczeniowego, biegłego w tematyce PPK. Często piękny folder, czy broszura towarzystwa nijak się ma do jego praktyki, mechanizmów obsługi, doświadczenia w zakresie współpracy z różnorodnymi podmiotami.

@@

Trzeci czynnik przy wyborze partnera prowadzącego PPK to efektywność, czyli porównanie wyników finansowych osiąganych przez różne instytucje finansowe. 3-letnie doświadczenie instytucji w zakresie produktów emerytalnych może być prezentacją zdolności zarządzania finansami. Trzeba jednak zwrócić uwagę jakie czynniki wskazuje instytucja jako kluczowe. Należy przy tej analizie porównać te same wskaźniki u wszystkich podmiotów by mieć pełny obraz ich skuteczności.

Czwarty czynnik to warunki oferowane przez instytucję finansową, określające wysokość wynagrodzenia za zarządzanie aktywami gromadzonymi w PPK, które już w ustawie jest ograniczone do 0,5 proc. wartości aktywów + 0,1 proc. wartości aktywów premii za osiągnięcie wyników lepszych niż było to określone w statucie funduszu.

Ustawodawca nie określa dokładnie w jaki sposób podmiot zatrudniający ma porównywać, czy zestawiać oferty instytucji finansowych. Pracodawca ma również dowolność w doborze dodatkowych kryteriów, dzięki którym oceni oferty, najważniejsze jest jednak, aby wciąż kierował się dobrem interesów pracowników. Przy dodatkowej ilości czynników, które mają zadecydować o podjęciu decyzji, proces wyboru odpowiedniej oferty, jest jednak bardzo czasochłonny.
Odpowiednie przygotowanie firmy na wdrożenie PPK powinno obejmować:

• ocenę porównawczą PPE czy PPK,
• przygotowanie wewnętrzne organizacji do wdrożenia, pomoc w wyłonieniu reprezentacji załogi, przeszkolenie zespołu ds. zarządzania PPK,
• analizę ofert oraz pomoc w wyborze odpowiedniej oferty instytucji finansowych dopuszczonych do ewidencji PPK z zastosowaniem kryteriów Ustawy o PPK, poprzez przygotowanie pisemnej rekomendacji,
• pomoc w konsultacjach z przedstawicielami osób zatrudnionych,
• poprowadzenie kampanii informacyjnej dla pracowników,
• pomoc w zawieraniu umowy o zarządzanie i prowadzenie PPK.

W każdym z tych aspektów można skorzystać z profesjonalnego wsparcia brokera ubezpieczeniowego, który w tej tematyce jest biegły bądź też wysłać swój team na stosowne szkolenie w tym zakresie.

Czy PPK to nowe OFE?

Takie pytanie na pewno padnie z ust pracowników, gdy zacznie się procedura związana z PPK w Twojej firmie, warto wtedy wiedzieć, co powiedzieć.
Po pierwsze PPK to fundusz oszczędnościowy, a nie emerytalny, ponieważ oszczędności zgromadzone na PPK nie mają gwarantować dożywotniej emerytury. Po przejściu na emeryturę stawka za jaką emeryci będą musieli się utrzymać spadnie drastycznie do 25 proc. ostatniego wynagrodzenia. W związku z tym PPK mają być jedynie dodatkiem, który będzie chronił osoby przechodzące na emeryturę przed szokiem przejścia, na zdecydowanie niższą stawkę, przez kolejne 10 lat. PPK mają więc polepszyć sytuację emerytów oraz sprawić, że unikniemy niewydolności systemu emerytalnego, a w konsekwencji uniknąć zwiększenia podatków.
Po drugie pieniądze odkładane przez pracowników na ich kontach są, zgodnie z ustawą ich własnością, co stanowi zabezpieczenie, przed powtórzeniem historii OFE, których właścicielem finalnie jest państwo. W tej chwili działania promujące PPK, które potrwają jeszcze kilka miesięcy stawiają nacisk na odcięcie się od OFE – co za tym idzie zwiększania zaufania społecznego względem instytucji, które będą zarządzały ich finansami, podkreślając przynależność finansów do pracowników, podniesienie świadomości Polaków w zakresie oszczędzania i znaczenia tych działań w przyszłości, zarówno dla uczestników PPK oraz dla gospodarki.

W tym celu ruszyła kampania o PPK, która ma dostarczyć informacji o zasadach na jakich ma działać PPK i rozpropagować oszczędzanie z myślą o spokojniejszej starości.
Kolejnym czynnikiem są składki do PPK, które zgodnie z ustawą są ustalone na różne poziomy od 2 do 4 proc. pensji brutto +1,5-4 proc. składki pracodawcy +240 zł dopłaty rocznej od państwa +250 zł wpłaty powitalnej również od państwa. Zarówno pracownik jak i pracodawca może sam decydować, jak wysoka będzie jego wpłata na PPK, co w przypadku OFE było z góry ustalone.
Kwestią związaną ze zgromadzonymi oszczędnościami na PPK jest również dobór profilu ryzyka.

Profil ten będzie zaplanowany dla uczestników na zmienny w zależności od wieku oszczędzającego, jednakże oszczędzający może również sam zadecydować o obniżeniu lub zwiększeniu owego ryzyka niezależnie od swojego wieku. Natomiast w OFE od 2014 r. profil ryzyka jest wysoki z racji inwestycji w akcje, bez możliwości jego zmiany przez oszczędzającego.
Środki z PPK, zgromadzone przez pracownika, będą podlegały również możliwości wcześniejszej wypłaty, co w przypadku OFE nie było możliwe. Oszczędności będzie można wypłacić po odliczeniu dopłat wpłacanych przez państwo oraz po opłaceniu podatku dochodowego. Podobnie jak w przypadku dziedziczenia oszczędności z PPK.

Dodatkowo, kiedy pracownik zmieni pracę u nowego pracodawcy, jego wcześniejsze konto PPK nadal może pozostać w dawnej instytucji finansowej lub zostać przeniesione do PPK nowego pracodawcy. Wtedy musi złożyć oświadczenie o swoich dotychczasowych rachunkach w PPK. Kiedy już umowa o zawarcie nowego PPK zostanie zawarta w nowej firmie i pracownik założy konto w nowym funduszu, nowa firma wystąpi o przeniesienie pieniędzy z poprzedniego PPK na nowe konto.

Zgodnie z założeniem PPK odpowiednio szybkie rozpoczęcie oszczędzania na procent składany może finalnie doprowadzić do obiecujących efektów. Wynika to z tego, iż oprocentowanie za dany okres będzie doliczane do wkładu pieniężnego. Dzięki temu przy kolejnym okresie oprocentowana zostaje większa suma pieniędzy, a uczestnik im dłużej oszczędza, tym więcej na tym zyskuje.

Czynnikiem, który również działa na korzyść oszczędzania przez lata jest fakt, iż wypłacając zebrane oszczędności przez minimum 10 lat emeryci będą zwolnieni z tak zwanego podatku Belki, którego wysokość to aż 19 proc.

PPK dla małżeństw: dziedziczenie, rozwód, czy warto mieć wspólne konto w PPK?

Ustawa o PPK przewiduje kilka szczególnych możliwości z myślą o małżeństwach. Jedną z takich opcji jest świadczenie małżeńskie. Polega ono na tym, iż współmałżonkowie mogą wnioskować o utworzenie wspólnego rachunku w PPK i wspólną wypłatę oszczędności.

Przystąpienie do świadczenia małżeńskiego jest możliwe, kiedy obydwoje małżonków skończy 60 lat, a ich konta PPK znajdują się w tej samej instytucji finansowej. Wtedy mogą złożyć wniosek, w którym potwierdzą chęć skorzystania z owego świadczenia. Instytucja finansowa po połączeniu obu rachunków rozpocznie wypłatę świadczenia, którzy będzie trwała przez minimum 120 miesięcy – czyli 10 lat, a jej wysokość będzie uzależniona od wysokości składek jakie wpłacali małżonkowie oraz ilości miesięcy, w ciągu których będą dokonywane wypłaty.W przypadku, kiedy jeden z małżonków umrze, zanim oszczędności zostaną wypłacone, wypłaty w dotychczasowej wysokości są kontynuowane dla jednego z małżonków, aż do wyczerpania oszczędności.

Kiedy współmałżonkowie mają osobne konta PPK i jedno z nich umrze, sytuacja wymaga specjalnego działania współmałżonka zmarłego uczestnika PPK. Połowa środków zmarłego uczestnika PPK zostanie przekazana na konto PPK, IKE lub PPE małżonka, zmarłego uczestnika PPK. Małżonek, może wtedy otrzymać wypłatę transferową, co oznacza, że połowa oszczędności zmarłego zostanie przeniesiona na wskazane konto współmałżonka. Stanie się to w terminie 3 miesięcy od dnia przedstawienia przez małżonka zmarłego uczestnika PPK odpisu aktu zgonu, aktu małżeństwa oraz oświadczenia o stosunkach majątkowych panujących w małżeństwie. Po przedstawieniu odpowiednich dokumentów współmałżonek otrzymuje połowę środków zmarłego uczestnika PPK, a pozostałe środki dzielone są na osoby upoważnione.

Kiedy małżeństwo uczestnika PPK zostaje rozwiązane poprzez rozwód lub unieważnione, wtedy oszczędności, w wyniku podziału majątku, zostają podzielone na współmałżonków. Można dokonać podziału poprzez wypłatę transferową na wskazane konto PPK byłego małżonka lub
w formie wypłaty pieniędzy. W przypadku, gdy były małżonek uczestnika PPK, nie jest stroną umowy o prowadzenie jakiegokolwiek PPK, wtedy oszczędności wypłacane są w formie pieniężnej lub przekazywane są w formie wypłaty transferowej na wskazane przez byłego małżonka konto lokaty oszczędnościowej lub rachunek lokaty terminowej, pod warunkiem ich wypłaty po osiągnięciu przez byłego małżonka uczestnika PPK 60. roku życia. Pieniądze powinny zostać przeniesione lub wypłacone byłemu małżonkowi uczestnika PPK w terminie 3 miesięcy od przedstawienia dowodu, iż środki należą się byłemu współmałżonkowi.

Podsumowując te rozważania, to środki zbierane na oddzielnych kontach PPK i tak podlegają przepisom dotyczącym dziedziczenia i podziału majątku, natomiast posiadając wspólne konto oszczędnościowe wpłacana jest na nie razem większa pula pieniędzy, niż jakby konta były prowadzone oddzielnie, zatem procent jest również wyższy, a procedura dziedziczenia czy podziału łatwiejsza.

Autor jest brokerem ubezpieczeniowym, członkiem zarządu, portalu: www.bezpieczenstwowbiznesie.pl, ekspertem ds. odszkodowań. W branży ubezpieczeniowej od 1999 r. Absolwent UMK w Toruniu z tytułem MBA Dominican University w Chicago (USA)