Polski eksport do Chin w pierwszych dziesięciu miesiącach ub.r. wzrósł co prawda o 11 proc., ale Chiny wciąż są na odległym dwudziestym pierwszym miejscu na liście polskich rynków eksportowych. Polska zanotowało wyższe tempo wzrostu eksportu do 16 państw na 20 wyprzedzających Chiny pod względem wartości eksportu. W niektórych grupach produktowych dostęp do chińskiego rynku jest wciąż utrudniony.
Nie oznacza to jednak, że z Chin powinno się zrezygnować. To atrakcyjny rynek z punktu widzenia dywersyfikacji rynków i odbiorców. Jest to również rynek wciąż dość atrakcyjny z punktu widzenia marży. Może to być rynek interesujący dla MŚP wyspecjalizowanych w wąskich, często niszowych produktach, w których oferują wysoką jakość lub nowatorskie, funkcjonalne rozwiązania.
Grupy o największym przyroście eksportu
Części do maszyn cyfrowych, fotele lotnicze w pozycji meble, części do silników, przekształtniki, transformatory, produkty z grafitu stanowią od lat widoczną grupę produktów eksportowanych z Polski do Chin, ale przynajmniej część z nich należy do eksportu w ramach łańcuchów dostaw międzynarodowych firm dysponujących zakładami w Polsce.
Eksport drewna związany jest przede wszystkim z eksportem przez Lasy Państwowe drewna sosnowego. Dla polskich MŚP natomiast wart uwagi pod kątem własnych planów eksportowych może być znaczący eksport do Chin w takich grupach jak pierze i puch oraz sprzęt medyczny oraz do pewnego stopnia polietylen i specjalistyczne produkty z grafitu.
W tych grupach, pomimo iż Chiny dysponują swoją własną bazą produkcyjną i jest obecna również silna konkurencja zagraniczna, polscy eksporterzy w ciągu roku wypracowali znaczący wzrost dzięki jakości i funkcjonalności produktów.
@@
Dynamika eksportu
Pod względem przyrostu wartości eksportu dominują produkty specjalistyczne oraz surowce i półprodukty a nie produkty konsumenckie, które plasują się na dalszych pozycjach. Nie oznacza to oczywiście, że polskie produkty konsumenckie nie mogą odnieść sukcesu na chińskim rynku. Istnieje już grupa produktów, głównie spożywczych, które są widoczne w Chinach rynku i notują przyrosty tylko nieco niższe niż przemysłowa czołówka. Wartość eksportu polskich produktów mlecznych wzrosła o ponad 7,6 mln USD, przetworów spożywczych pod pozycją 2106 o 4,3 mln USD, piwa o ponad 1 mln USD. Przekonanie chińskiego konsumenta do polskiego produktu, nawet przy podjęciu współpracy z lokalnym dystrybutorem, wymaga jednak często więcej czasu i dodatkowych nakładów w postaci zlokalizowania przekazu marketingowego i dostosowania łańcucha dostaw pod chińskie potrzeby. Efekty podjętych w ubiegłym roku w tym zakresie przez niektóre polskie firmy działań, jeśli będą skuteczne i przyniosą powodzenie, będą widoczne w statystykach za rok bieżący. Często bowiem szybciej i łatwiej przekonać do swojej oferty chińskiego klienta biznesowego, co między innymi wypływa na tak znaczną przewagę dóbr przemysłowych.
Grupy o najwyższym tempie wzrostu
Dla MŚP istotna obok samej wartości wzrostu jest również dynamika wzrostu w danej grupie. Daje ona obraz możliwości szybkiego rozwoju eksportu przy niekoniecznie bardzo wysokiej jego początkowej wartości. Traktując eksport do Chin jako przede wszystkim element dywersyfikacji rynków zbytu, który nie stanowi przeważającego udziału w eksportowym portfolio MŚP, tworząc listę najbardziej dynamicznych branż uwzględniliśmy szeroką bazę grup produktowych, w których eksport w 2018 r. wyniósł ponad 1 mln USD.
Kilkadziesiąt tysięcy procent w dwóch pierwszych grupach jest wynikiem wzrostu eksportu z poziomu zbliżonego do zera w 2017 r. Również pod względem dynamiki zdecydowanie przeważają dobra przemysłowe nad konsumenckimi. Z punktu widzenia MŚP warto zwrócić uwagę na to, że możliwe jest konkurowanie z chińskimi firmami na ich rynku w takich grupach, jak zespoły prądotwórcze, deski i płyty drewniane, gdzie chiński przemysł i międzynarodowa konkurencja wydawały się to uniemożliwiać. To, że jest to realne pokazują nie tylko suche dane, ale również sukcesy polskich firm w poszczególnych grupach produktowych. Pokazują, że możliwe jest znalezienie swojej niszy na chińskim rynku nawet w branżach wydawałoby się zdominowanych przez chińską lub zagraniczną konkurencję.
Puch i pierze
To przykład segmentu, w którym polskie produkty odnoszą sukces nie tylko pod względem wartości sprzedaży ale również wizerunkowym. Polska jest jednym z największych dostawców puchu gęsiego do Japonii, najbardziej konkurencyjnego na świecie rynku tego surowca. Do kraju Kwitnącej Wiśni eksportowany jest towar najwyższej jakości, a polski puch ma tam status towaru ekskluzywnego. Sprzedaż w Japonii to znakomite referencje, które odegrały rolę
w otwarciu drzwi do rynku chińskiego. Liderem polskiego eksportu puchu gęsiego jest Animex z ok. 50 proc. udziałem w całym polskim eksporcie tego produktu, dla którego istotnym rynkiem zbytu oprócz Japonii, są również Chiny. Z polskiego puchu gęsiego w produkcji głównie kołder i poduszek korzystają czołowi i mniejsi chińscy producenci jak np. Fuanna, Sinanda, Snowman, Yeshon. W przekazach marketingowych mocno podkreślane jest, że surowiec pochodzi
z Polski. Obok japońskiego i niemieckiego puch polski cieszy się najwyższą renomą i podkreśla luksusowy charakter oferowanych produktów. W 2017 r. Fuanna podpisała kontrakt z konińską firmą Kołderka na dostawy puchu gęsiego.
Sprzęt medyczny
Ze względu na coraz wyższe nakłady w Chinach na rozwój służby zdrowia, starzenie się społeczeństwa oraz wzrost możliwości i gotowości do ponoszenia przez osoby fizyczne wydatków na opiekę medyczną coraz atrakcyjniejszy dla polskich przedsiębiorstw staje się chiński rynek sprzętu medycznego. Jedną z firm, która już jest obecna w Chinach jest żywiecki Famed. Główną grupą produktową są łóżka szpitalne. Firma jednak ma do zaoferowania produkty bardzo konkurencyjne wobec zachodnich firm. Jeden z najnowszych stołów operacyjnych firmy wyposażony został w funkcję obrazowania za pomoca promieniowania RTG. Chińskie firmy oferują sprzęt Famedu w przetargach organizowanych przez chińskie szpitale i skutecznie konkurują z takimi firmami, jak Schaerer lub OPT SuriSystems. Famed nie jest jedną z czołowych marek w Chinach, ale jest już na tyle rozpoznawalny, że niektórzy lokalni chińscy dostawcy części i komponentów w swojej ofercie prezentują elementy kompatybilne z polskimi produktami.
Inną polską firmą, która pokazuje się na chińskim rynku jest Meden-Inmed, producent i dystrybutor profesjonalnego sprzętu medycznego z Koszalina. Ponad połowa produkcji trafia na eksport do ponad 40 krajów świata, w tym m.in. do Chin. Firma uczestniczyła w 2018 r. w EU Gateway to China Mission on Healthcare & Medical Technologies, misji finansowanej przez Unię Europejską. Produkty Meden-Inmed są również prezentowane na chińskich portalach
z importowanym sprzętem medycznym oraz w ofercie chińskich firm branżowych.
Przetworzone owoce i podobne produkty spożywcze
Popyt na zagraniczne produkty żywnościowe w Chinach rośnie i wiele polskich firm próbuje swoich sił. Jedną z polskich firm, które dynamicznie rozwijają eksport do Chin i są widoczne zarówno w kanale e-commerce jak i tradycyjnym jest warszawska Sante, która w ciągu ostatnich kilku lat dzięki dynamicznemu rozwojowi przeszła z grupy MŚP do grona dużych firm. Trend zdrowego odżywiania przybiera w Chinach na znaczeniu i oferta polskiej firmy, której elementem są również przetworzone owoce, świetnie wpasowuje się w chiński rynek.
Sante wprowadza swoje produkty na chiński rynek przez lokalnego importera. Korzysta jednak również z chińskich platform e-commerce transgranicznego, gdzie oprócz oferty stricte sprzedażowej prowadzi również działania content marketingowe – proponuje proste przepisy z wykorzystaniem produktów Sante. Na chińskim rynku były obecne również produkty Bakallandu i innych polskich firm oferujących podobne produkty. Warto zwrócić uwagę na dość znaczny udział we wzroście przetworzonych truskawek i poziomek, które stanowiły główną, po mieszankach owocowych grupę.
Inne produkty
Specjalistycznym produktem do zastosowań w górnictwie, który dostarczy polska firma do Chin jest wytwarzany przez firmę Famur z Katowic zestaw urządzeń klasy Mikrus. Zestaw jest stosowany przy eksploatacji niskich pokładów węgla kamiennego. Kontrakt został podpisany z Shenhua Logistics Group – rządową spółką działającą z górnictwie i energetyce, obecnie największym producentem węgla kamiennego w Chinach. Dostawy będą realizowane w 2019 r.
Z chińskimi produktami skutecznie konkuruje również warszawski Medcom producent urządzeń energoelektronicznych, dostarczający rozwiązania wspierające zaawansowane systemy transportu publicznego oraz układy zasilające w instalacjach przemysłowych i w energetyce. Jej napędy mają znaleźć się w pociągach metra produkowanych przez chińskie firmy dla trzeciego pod względem wielkości miasta Iranu – Isfahanu. Firma posiada również swoje przedstawicielstwo w Chinach, jest obecna na pięciu kontynentach, w ponad trzydziestu krajach.
Mimo silnej konkurencji cenowej ze strony azjatyckich konkurentów w ubiegłym roku szybko rósł eksport obwodów drukowanych (o 335 proc.) i układów scalonych (o ponad 250 proc.). Bardzo dynamicznie w 2018 r. rósł również eksport obrobionych produktów drewnianych oraz desek i płyt drewnianych. Produkty, które od lat próbuje sprzedawać na chińskim rynku świętokrzyski Barlinek.
Paweł Kołodziej odpowiada za analizy rynku i strategie marketingowe w Foray China
£ukasz Sarek jest analitykiem rynku chińskiego i konsultantem w Foray China
 |
 |
